Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Zwalczanie roztoczy kurzu domowego

Roztocze kurzu domowego, tzw. skórojadki, to 0,5 mm długości pajęczaki odżywiające się materią organiczną występującą w naszych mieszkaniach. Ich głównym pokarmem jest nasz naskórek, zawierający białko i węglowodany, na którym dodatkowo rozwijają się pleśnie, przez co staje się bardziej smaczny i lepiej strawialny dla roztoczy. Już 150 mg naskórka wystarcza do wykarmienia 3000 osobników przez trzy miesiące, a człowiek produkuje go 4 kg rocznie. Oprócz tego roztocze potrzebują do życia wody, którą pobierają z powietrza. Dlatego głównym czynnikiem decydującym o ich liczebności jest wilgotność powietrza. Najlepiej by wynosiła 80 %. Jeżeli spada poniżej 70 % ograniczają rozmnażanie. W naszych domach walczą więc o przetrwanie w warunkach obniżonej wilgotności, ale zasadniczo są gatunkiem bardzo odpornym na głód, chłód i brak wody. Optymalna dla nich temperatura to 20 - 30 stopni C, w temperaturze  20 stopni poniżej zera  po sześciu godzinach giną. W temperaturze poniżej 17 stopni C ograniczają rozmnażanie.

Kurz domowy to w 70 % naskórek człowieka i towarzyszących mu domowych zwierzaków. W jednym gramie kurzu żyje około 200 skórojadków, jedna mała łyżeczka kurzu zawiera ich około tysiąca, a najwięcej jest ich w łóżku – około 10 tysięcy. Na samej poduszce mieszka 250 000 osobników.

Prawidłowa nazwa to roztocze kurzu domowego. Najczęściej występujący gatunek to skórożarłoczek skryty. Jego cykl rozwojowy obejmuje pięć stadiów: jajo, larwa, dwa stadia nimfy i osobnik dorosły. Cykl trwa około czterech miesięcy, w zależności od sprzyjających im warunków mieszkaniowych. Samiczki żyją dwa miesiące, samce o połowę krócej. Samiczka składa sto jajeczek i cały miesiąc potem je pilnuje. Rozmnażają się cały czas. W okresie zimy część populacji ginie, ale na wiosnę ich ilość lawinowo rośnie. Najwięcej jest ich w okresie od maja do sierpnia. Wydalają kał  20 razy dziennie i bardzo się ślinią. Miesięczna waga ich odchodów jest  50 razy większa od ich masy ciała.

Mieszkają we wszystkich szczelinach podłogi, mebli, w tkaninach domowych, ubraniach, a najchętniej w ciepłej i wilgotnej pościeli. Są obecne we wszystkich domach, bo są związane ze środowiskiem człowieka. W okresie zimowo–wiosennym, gdy mieszkania są zamykane, ogrzewane  i mało wietrzone, szczególnie intensywnie odczuwamy ich obecność.

Roztocze są za duże i ciężkie by unosić się w powietrzu, ale  z łatwością unoszą się ich odchody. To właśnie białka występujące w odchodach są najbardziej toksyczne i wywołują alergię po dostaniu się do dróg oddechowych. Objawy to poranny kaszel, katar, ból głowy.

Kontakt z enzymami trawiennymi zawartymi w odchodach roztoczy powoduje u dzieci posiadających cienki nabłonek w drogach oddechowych jego uszkodzenie i zwiększa podatność na działanie innych alergenów. Ograniczając kontakt  dzieci z roztoczami kurzu domowego można zapobiec pojawieniu się innych alergii w późniejszych etapach ich życia. Najdrobniejsze cząstki odchodów roztoczy podczas wdechu potrafią się dostać aż do pęcherzyków płucnych wywołując ich mocne podrażnienie. Alergizujące działanie, choć słabsze niż odchody wykazują  martwe osobniki  i części ich ciał, zwłaszcza unoszące się w powietrzu  odnóża.

Immunoterapia na roztocze trwa przez okres trzech lat, a terapia podtrzymująca musi być prowadzona przez wiele lat.

Metody ograniczania ilości roztoczy w domu:  

  • pranie  co tydzień w temperaturze 90 stopni pościeli, zasłon, kocyków, pluszowych zabawek;
  • ograniczenie w okresie grzewczym temperatury pomieszczeń do 18 stopni;
  • rzeczy których nie można prać w tych temperaturach można zamrażać na kilka godzin;
  • stosować specjalne powłoczki anty roztoczowe na pościel  lub pościel jedwabną;
  • zrezygnować z wykładzin i dywanów;
  • stosować do mycia podłogi akarycydy;
  • odkurzać codziennie meble tapicerowane;
  • minimum raz w miesiącu myć okna, najlepiej środkiem zawierającym alkohol;
  • nie stosować nawilżaczy powietrza;
  • nie suszyć w domu prania, żeby nie zwiększać wilgotności pomieszczeń;
  • podczas gotowania potraw używać pokrywek na garnki;
  • książki i bibeloty trzymać w zamkniętych szafach;
  • używać odkurzacza z filtrem drobnopyłkowym lub wodnym zatrzymującym roztocza;
  • powłoczki na poduszki zmieniać co kilka dni;
  • po wstaniu z łóżka nie chować pościeli przez kilka godzin – wilgoć powoduje  szybkie namnażanie  roztoczy;         
  • podłogę na mokro myć tylko w godzinach porannych;
  • nie używać w domu puchowych kołder i poduszek oraz wełnianych kocy;
  • po ścieraniu kurzu z mebli należy je wytrzeć suchą ściereczką;
  • nie wietrzyć mieszkania wieczorem, bezpośrednio przed snem/wilgotne powietrze/;
  • nie spać z mokrą głową;  
  • nie umieszczać w sypialni kwiatów doniczkowych;
  • nie przebierać się w sypialni by nie zwiększać ilości naskórka;
  • spać w łóżku w piżamie z długimi rękawami i nogawkami by naskórek nie zostawał w pościeli.

Zapobieganie unoszeniu się odchodów roztoczy:

  • nie trzepać w domu pościeli i kocyków - zabieg ten spowoduje chmurę unoszących się w powietrzu roztoczy i ich odchodów;
  • odkurzać  sypialnię minimum trzy godziny przed snem;
  • nie czytać w łóżku zakurzonych książek;
  • wyłączać ogrzewanie podłogowe przed snem ;
  • nie stosować  do zasłaniania okien żaluzji ;
  • nie stosować w domu wentylatorów;
  • podczas porządków stosować sposoby wycierania kurzu, które nie powodują jego  unoszenia.

Osoby wrażliwe na roztocze kurzu nie mogą wykonywać prac  związanych ze sprzątaniem i trzepaniem dywanów i nigdy nie mogą ich wykonywać dzieci.  W okresie ostatnich dwudziestu lat zmieniły się warunki panujące w naszych domach na super optymalne dla rozwoju roztoczy. Ocieplenie ścian, szczelne okna, ogrzewanie podłogowe zapewniają temperaturę pomieszczeń powyżej 20 stopni. W domach jest duża ilość bibelotów i dywanów, a równocześnie mamy mniej czasu na wietrzenie i sprzątanie. Obecnie stosowane techniki  sprzątania jak np. trzepanie dywanów przez odkurzacz  i równoczesne nawilżanie powietrza   sprzyjają ich namnażaniu.

Wszystkim nam i naszym zwierzętom domowym szkodzi obecność roztoczy, a u alergików może ona doprowadzić do astmy i schorzeń  jelit. Badania prowadzone przez naukowców wykazały,  że u tych osób wszystkie te procedury zmniejszające unoszenie się roztoczy, niektóre bardzo kłopotliwe w praktycznym stosowaniu i drogie, pomagały w niewielkim stopniu. Stosowanie zarówno mechanicznych jaki chemicznych metod walki z roztoczami nie powoduje istotnego zmniejszenia nasilenia   objawów alergicznych ani nie zwiększa prawdopodobieństwa poprawy przebiegu choroby przy już zaawansowanej alergii.

Dlatego tak ważne jest zapobieganie rozwojowi roztoczy w domu i ograniczenie im możliwości rozmnażania, co wymaga działań już na etapie urządzania mieszkania. Zwłaszcza w sypialni i pokoju dziecka nie powinno być rzeczy zbierających kurz. Naskórek ludzki trudno się spiera z pościeli, zasłon i ubrań ale odchody roztoczy są rozpuszczalne w wodzie. Dlatego ważne by zasłony domowe, obrusy i bielizna były łatwe do częstego  prania  i nadawały się do prania w wysokich temperaturach. Niestety po zastosowaniu wszystkich dokładnych  i niezbędnych zabiegów porządkowych  stan liczebny roztoczy w domu wraca  do poprzedniego w okresie dwóch tygodni. Preparaty do zwalczania roztoczy można stosować w mieszkaniu po konsultacji z lekarzem /dzieci/ lub weterynarzem/koty, jaszczurki/.

Ilość roztoczy nie zależy od wieku i konstrukcji domów lecz od ich mikroklimatu. Najwięcej żyje ich w drewnianych domach,  zacienionych przez drzewa, w okolicach stawów i rzek. W domach położonych powyżej 1000 metrów nad poziomem morza występuje niewiele roztoczy, a w wyższych lokalizacjach nie ma ich w ogóle.                                                     

                                                                                                     Magdalena Opidowicz, dn. 2.01.2017 r.