Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Rola trwałych użytków zielonych

Trwałe użytki zielone zajmują w naszym województwie ponad 30% powierzchni użytków rolnych i są ważnym choć przez niektórych niedocenianym elementem krajobrazu rolniczego Małopolski. Historycznie rzecz ujmując trwałe użytki zielone powstały na siedliskach poleśnych i swój obecny kształt i bogactwo przyrodnicze zawdzięczają prowadzonej gospodarce pasterskiej.  Łąki i pastwiska poza tym, że dostarczają najtańszej, wartościowej i bogatej w mikroelementy paszy dla  zwierząt mają również ogromne znaczenie ekologiczne.  Produkują tlen (dziennie około 100 kg z hektara) i nasycają powietrze parą wodną o czym wie każdy kto kiedykolwiek chodził po łące.  Gęsta sieć korzeni roślin łąkowych chroni również strukturę gleby przed erozją wodną i wietrzną. Co szczególnie ważne w czasach gdy grożą nam gwałtowne zjawiska pogodowe trwałe użytki zielone są naturalnym zbiornikiem retencyjnym mogącym przyjąć nadmiar deszczu w przypadku dużych opadów i oddawać wodę powoli w okresie suszy. Są środowiskiem życia wielu gatunków  rośli, zwierząt i mikroorganizmów, z istnienia tego mikrokosmosu nie zawsze zdajemy sobie sprawę.

Niestety bogactwo przyrodnicze trwałych użytków zielonych jest zagrożone.  W zależności od warunków degradacja może przebiegać w dwóch kierunkach.  Jednym z nich jest postępująca intensyfikacja produkcji:  zwiększanie dawek nawozów,  wczesne koszenie i zwiększanie liczby pokosów.  Zwiększanie nawożenia faworyzuje jedne gatunki roślin co z kolei prowadzi do wyparcia innych gatunków (szczególnie dwuliściennych).  Prowadzi to utraty bogactwa przyrodniczego,  na zachodzie Europy widzimy intensywne łąki na których żyje jedynie kilka gatunków roślin. Na naszych łąkach ekstensywnych często gatunków tych jest kilkadziesiąt.  Innymi czynnikami degradującymi łąki są zwiększenie częstotliwości koszenia  (jako pierwsze giną  rośliny późno kwitnące) oraz nadmierna mechanizacja.  Drugi rodzaj zagrożeń, częściej spotykany w Polsce związany jest  z zaprzestaniem koszenia lub wypasu zwłaszcza na działkach położonych w trudnym terenie lub w znacznej odległości od gospodarstwa. Wiele półnaturalnych trwałych użytków zielonych swój stan zawdzięcza właśnie zrównoważonej działalności rolniczej, gdy ta działalność z różnych powodów zostaje przerwana na miejsce traw wchodzi  roślinność wysoka a ostatecznie po latach pojawia się las.  Właśnie ten proces powodował zarastanie bardzo cennych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym polan beskidzkich.

Jak widać zarówno zbyt intensywna gospodarka jak i całkowite zaprzestanie działań pociąga za sobą opłakane skutki. W przypadku bardzo cennych użytków przyrodniczych konieczne jest prowadzenie działań ochronnych opartych na stosowaniu opóźnionych terminów i właściwych technik koszenia oraz na zrównoważonym wypasie.  Koszty tych zabiegów ponoszone przez rolników zwracane są w programach rolnośrodowiskowych a konkretnie w ramach pakietu ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych.  Pakiet ten przeznaczony jest do stosowania na łąkach i pastwiskach wyjątkowo cennych pod względem przyrodniczym. Rolnik, który decyduje się na wybór tego pakietu zobowiązany jest do dbania o zachowanie stanu przyrodniczego a w szczególności do ochrony siedlisk ptaków. W przypadku tych pakietów konieczna jest wcześniejsza ocena siedliska przez eksperta ornitologa lub botanika. Kwalifikowane będą jedynie bogate, półnaturalne zbiorowiska użytkowane od wielu lat jako trwałe użytki zielone.  Koszty oceny siedliska zwracane będą wraz z pierwszą dotacją rolnośrodowiskową jako koszty transakcyjne (zgodnie z limitem).

Wojciech Ślósarz