Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne
07 października 2019

Poznajemy rolnictwo w Finlandii - wyjazd studyjny

W dniach 30.09-4.10.2019 r. odbył się wyjazd studyjny do Finlandii pn. „Wyzwania środowiskowe w rolnictwie”, zorganizowany przez Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Radomiu, w ramach operacji Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. W wyjeździe uczestniczyły 32 osoby z ośrodków doradztwa rolniczego, CDR, Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz rolnicy.
Celem wyjazdu studyjnego było przekazanie wiedzy i informacji na temat wyzwań wynikających ze Wspólnej Polityki Rolnej dotyczącej wprowadzanych dyrektyw środowiskowych: program azotanowy, Dyrektywy NEC i BAT oraz zapobiegania emisji fosforu.
Finlandia to mały, piękny i bezpieczny kraj. Sytuacja ekonomiczna Finlandii jest stabilna, dużą wagę przykłada się do bezpieczeństwa, tolerancji, wolności i przestrzegania praw człowieka. Sauny, Święty Mikołaj i Zorza Polarna to atrybuty, które każdemu nierozłącznie kojarzą się z tym właśnie krajem.
Fińskie rolnictwo opiera się w dużej mierze na rodzinnych gospodarstwach rolnych (ok. 86%). Niemal 90% farm stanowi własność prywatną. Średni obszar uprawny fińskich gospodarstw rolnych to 44 hektary. Finlandia ma jeden z najniższych w Europie odsetków użytków rolnych - 7,6% ogólnej pow. kraju, w tym łąk i pastwisk - 0,4%. Lasy zajmują 80% powierzchni kraju. Hoduje się tam bydło typu mlecznego, trzodę chlewną, owce, a na północy kraju - renifery. Wzrasta chów zwierząt futerkowych (norki, lisy niebieskie i srebrne). Ze względu na krótki okres wegetacyjny, produkcja roślinna odgrywa mniejszą rolę, głównie uprawia się jęczmień, owies, żyto, pszenicę, ziemniaki oraz krzewy i drzewa owocowe, a także na lepszych glebach - rzepak.
Rolnictwo i rybołówstwo dostarczają surowców dla przetwórstwa spożywczego. Szczególne miejsce w gospodarce zajmuje przemysł spożywczy, którego produkcja oparta jest na mleku, mięsie i rybach. Finlandia zajmuje czołowe miejsce jako dostawca masła na rynek światowy. Funkcjonują liczne fabryki konserw i przetworów rybnych, wędzarnie ryb, zakłady przetwórstwa mleka.
Tradycyjnym i dobrze rozwiniętym działem gospodarki Finlandii jest leśnictwo. Charakterystyczną cechą lasów Finlandii jest fakt, iż ponad 60% lasów to lasy prywatne. Prywatni właściciele prowadzą w swoich lasach profesjonalne działania pielęgnacyjno-hodowlane zmierzające do optymalizacji produkcji leśnej. Jest to cecha, która determinuje gospodarkę tego kraju. Tak wielka baza surowcowa sprzyja rozwojowi przemysłu przerobu drewna.

W pierwszym dniu po przylocie do Helsinek, uczestniczyliśmy w spotkaniu w Instytucie Zasobów Naturalnych (LUKE), który promuje biogospodarkę i zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych Finlandii. W Instytucie odbył się wykład dotyczący najnowszych osiągnięć naukowych w zakresie dyrektyw środowiskowych: program azotanowy, Dyrektywy NEC i BAT oraz zapobiegania emisji fosforu.

W drugim dniu odbyła się wizyta w Instytucie ProAgria w Turku.

ProAgria jest wiodącą organizacją świadczącą usługi na rzecz promocji i rozwoju rolnictwa w Finlandii. Prowadzi doradztwo z zakresu zwiększenia rozwoju przedsiębiorstw rolnych. Oferuje usługi doradcze w zakresie opracowania metod rozwoju dla swoich członków i klientów, w celu osiągnięcia jak najbardziej optymalnej wartości dodanej, wysokiej jakości produktów, konkurencyjności i zysków ich przedsięwzięć. ProAgria zajmuje się również przyznawaniem znaku jakości „Oryginalnie fińskie” (Uniquely Finnish) małym fińskim przedsiębiorstwom rolnym. Certyfikacją Jakości Gospodarstw Rolnych zajmuje się Stowarzyszenie Laatuvarma – organ podległy ProArgi. Laatuvarma przyznaje certyfikaty dla gospodarstw rolnych zgodnie ze standardami ISO 9001, ISO 14001 oraz Systemem Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli HACCP.

W strukturze organizacyjnej ProAgri znajduje się 14 oddziałów, każdy  zatrudnia około 70 osób. Zatrudnieni doradcy są jednocześnie rolnikami, posiadającymi własne gospodarstwa rolne. Jeden doradca obsługuje kompleksowo 100 rolników. W Finlandii gospodarstwa rolne podejmują pięcioletnie zobowiązania w zależności od ilości pakietów, które są refundowane (50% środków krajowych i 50% z funduszy unijnych). Priorytetem jest działanie wynikające ze Wspólnej Polityki Rolnej dotyczące wprowadzanych dyrektyw środowiskowych: programu azotanowego, Dyrektywy NEC i BAT oraz zapobiegania emisji fosforu.

Rolnik, przystępując do programu, jest zobowiązany do wykonania raz na pięć lat kompleksowych prób glebowych działek rolnych wchodzących w program, brak prób glebowych eliminuje gospodarstwo z programu na okres pięciu lat. Obowiązkowo w każdym gospodarstwie prowadzona jest ewidencja produkcji oraz na podstawie prób glebowych wykonuje się plan nawozowy.

Dodatkowo ze środków krajowych prowadzone jest działanie pod nazwą „gipsowanie gleb”, polegające na doglebowym zastosowaniu gipsu. Stwierdzono, że gips wiąże duże ilości fosforu neutralizując go z gleby, dając lepsze efekty niż samo wapnowanie. Gleba z gipsem wzbogacana jest również wapnem i siarką. Na podstawie zaleceń z wykonanych prób glebowych wylicza się wysokość dawki gipsu. Maksymalna zalecana dawka gipsu wynosi 4 t/ha. W gospodarstwach w trakcie trwającego programu przeprowadza się jedną kontrolę na miejscu, w czasie której sprawdzana jest dokumentacja.

Wizyty w gospodarstwach

  • Gospodarstwo 1

Ogólna powierzchnia gospodarstwa to 250 ha użytków rolnych i 150 ha lasu. Gospodarstwo specjalizuje się w leśnictwie i uprawie roślin takich jak pszenica, bób, burak cukrowy, a także hodowli indyków i koni. Gospodarstwo prowadzi sprzedaż jaj indyczych (około 100000 sztuk rocznie), mięsa (275 tys. kg rocznie). Pasze wyprodukowane w gospodarstwie w większości pokrywają potrzeby gospodarstwa. W 2017 r. zainstalowano panele słoneczne zapewniające czystą energię słoneczną na potrzeby energetyczne hal indyczych. Dodatkowo budynki mieszkalne oraz inwentarskie ogrzewane są drewnem z ciepłowni zlokalizowanej w gospodarstwie. Park maszynowy jest nowy i nowoczesny, oparty o nowe technologie.

  • Gospodarstwo 2

Powierzchnia gospodarstwa to 250 ha, w tym 125 ha pastwisk, 125 ha użytków zielonych i dodatkowo 150 ha lasu. Gospodarstwo, częściowo ekologiczne, zajmuje się hodowlą bydła rasy Hereford (bezrogie). Specjalizacja gospodarstwa polega na sprzedaży byczków do dalszej hodowli. Bydło od maja do końca września / początku października przebywa na pastwiskach. Maszyny i urządzenia są nowoczesne, przystosowane do profilu farmy i skali produkcji. W gospodarstwie znajdują się sklepy z możliwością zakupu mięsa, jeśli bydło jest ubijane. Pierwszy sklep prowadzi sprzedaż hurtową, sprzedaż prowadzi właściciel. Drugi sklep jest przeznaczony do zakupu  zapakowanego, zważonego mięsa o naliczonej cenie, opłaty dokonuje się kartą lub gotówką bez obecności właściciela.

  • Gospodarstwo 3

Ogólna powierzchnia gospodarstwa to 450 ha, w tym 125 ha łąk, 325 ha użytków zielonych i 250 ha lasów. W gospodarstwie znajduje się 125 krów rasy Hereford i 50 szt. bydła Hereford (bezrogie).  Gospodarstwo zajmuje się odchowem cieląt i wykonuje na sprzedaż z mieszanek traw baloty paszowe dla koni. Bydło od maja do końca września / początku października przebywa na pastwiskach. Po powrocie z pastwisk do gospodarstwa, bydło zostaje rozdzielone, byczki od krów i jałówek. Byczki przeznaczone są na sprzedaż do dalszej hodowli. Farma posiada nowoczesne maszyny i urządzenia przystosowane do prowadzonej działalności.

  • Gospodarstwo 4

Gospodarstwo specjalizuje się w hodowli krów mlecznych (60 szt.), wydajność od krowy około 10000 l / rok. Mleko oddawane jest do firmy Valio. Firma mleczarska zajmuje się kompleksowo farmą - tj. szkolenia, doradztwo, układanie dawek pokarmowych dla krów oraz zalecenia i zakazy (zakaz karmienia krów soją). Gospodarstwo posiada 250 ha UR własnych, 150 ha dzierżawy i 60 ha lasu. 30 ha gruntów dzierżawionych oddalone jest o 50 km od gospodarstwa. Gospodarstwo wyposażone jest w maszyny nowoczesne i przystosowane do profilu produkcji.

  • Gospodarstwo 5

Gospodarstwo istnieje od 20 lat i specjalizuje się w uprawach jagodowych (truskawki). Ogólna powierzchnia gospodarstwa to 200 ha, z tego  35-40 ha zajmują truskawki, 60-70 ha łąki, a pozostała część to groszek zielony, wczesne ziemniaki i zboża. Obsada truskawek na 1 ha wynosi 30 tys. szt. Zbiór z  jednego krzaka waha się od 40-70 dag. Plantację użytkuje się przez okres 3 lat. Plantacja nawadniana jest za pomocą linii nawadniających, gdzie woda do tego celu jest pobierana z rzeki. W sezonie przy zbiorze truskawek pracuje około 140 osób. Poza sezonem zatrudnionych jest 3 osoby. Zaplecze maszynowe jest nowoczesne, pokrywające potrzeby gospodarstwa.

  • Gospodarstwo 6

Ekologiczne gospodarstwo specjalizuje się w odchowie bydła, uboju i sprzedaży mięsa. Odchowuje się około 70 sztuk bydła. W gospodarstwie znajduje się 100 ha UR z czego 99% stanowią pastwiska oraz 100 ha lasu. Do gospodarstwa przylegają łąki należące do strefy ekologicznej. Dzięki temu bydło z farmy jest wypasane na tej strefie. Obostrzenia wypasu na strefie ekologicznej jest takie, że zwierząt nie można dokarmiać. Gospodarstwo posiada nowoczesny park maszynowy, zaspakajający potrzeby gospodarstwa. Dodatkowo w gospodarstwie znajdują się maszyny do cięcia i przerobu drewna.

  • Gospodarstwo 7

Gospodarstwo w rodzinie znajduje się od 1796 roku, fakt ten potwierdzają dokumenty. Ogólna powierzchnia gruntów własnych to 50 ha i 30 ha lasu, grunty dzierżawione wynoszą 320 ha. W gospodarstwie funkcjonuje biogazownia i kurnik na 4000 tys. szt. Na 200 ha użytków rolnych uprawia się trawy i koniczyny przeznaczone na cele biogazowni, a na pozostałych gruntach uprawiane jest zboże i koniczyny na sprzedaż. Do uzyskania biogazu wykorzystuje się trawę wymieszaną z kurzeńcem. Przy gospodarstwie rolnym prowadzona jest działalność agroturystyczna, zagroda edukacyjna i wynajmowana jest sala z przeznaczeniem na konferencje i imprezy okolicznościowe na 200 osób. Jaja pozyskane z hodowli wykorzystywane są na potrzeby własne, prowadzonej działalności agroturystycznej oraz na sprzedaż w sklepie. Od 2010 roku gospodarstwo funkcjonuje w systemie ekologicznym. Dodatkowo prowadzony jest sklep z żywnością ekologiczną i stacja biopaliw. Na wyposażeniu gospodarstwa znajduje się mały młyn z 1968 roku, który funkcjonuje do dziś. Produkty pozyskane w wyniku przemiału zbóż sprzedawane są we własnym sklepie ekologicznym. W gospodarstwie znajduje się również nowoczesny sprzęt, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa oraz ciągniki na biogaz, które są w fazie testowania w gospodarstwie. Raz w roku, na początku sierpnia w gospodarstwie organizowany jest festyn, na który zjeżdżają się okoliczni farmerzy i sprzedają wytworzone przez siebie produkty. Gospodarz uzyskał tytuł Rolnika Roku Regionu Morza Bałtyckiego w 2010 roku.

Czas, który spędziliśmy w Finlandii, dał nam możliwość spojrzenia na dobrze prosperujące farmy oraz mieszkańców wsi i miast dbających o środowisko, porządek, przestrzegających prawa, kultywujących tradycje. Poczynione spostrzeżenia mogą posłużyć jako dobre wzorce do naśladowania w polskich gospodarstwach.

Mirosława Rogacz