MAŁOPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO
z siedzibą w Karniowicach

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach rozpoczął innowacyjny projekt badawczo – wdrożeniowy pn. ”Analiza wykorzystania małych zwierząt trawożernych do innowacyjnego, naturalnego utrzymania obwałowań przeciwpowodziowych we właściwym stanie”. Inicjatywa została opracowana w odpowiedzi na wniosek Komisji Rolnictwa i Modernizacji Terenów Wiejskich Sejmiku Województwa Małopolskiego dotyczący polityk „innowacyjnego, naturalnego utrzymania stref wałowych”.

Idea projektu

Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem przepędzenie zwierząt przez obwałowania jest zabronione, chyba, że uzyska się zgodę właściwego miejscowo marszałka województwa. Są jednak opinie, że ten rygorystyczny przepis nie jest w pełni uzasadniony, zwłaszcza w przypadku małych zwierząt trawożernych takich jak owce czy kozy. W opinii wielu polskich badaczy wypas zwierząt o stosunkowo małym nacisku jednostkowym może służyć umocnieniu obwałowań i grobli. O konieczności takich zabiegów nie trzeba nikogo w Małopolsce przekonywać, zwłaszcza, że jak się okazuje - stosowana obecnie na masową skalę pielęgnacja mechaniczna jest kosztochłonna, a w wielu miejscach nieskuteczna.

Dlaczego owce?

Za wykorzystaniem owiec jako „żywych kosiarek” przemawia fakt selektywnego przygryzania przez nie roślin i udeptywania podłoża co przyczynia się do utrzymania w runi korzystnych - z punktu widzenia struktury gleby - gatunków roślin i zmniejsza udział gatunków rozluźniających darń. Regularne spasanie stanowi również czynnik płoszący zwierzęta drążące nory i jamy.

Chcemy dostarczyć dowodów naukowych

Przygotowując podstawę do realizacji małopolskiego programu wsparcia dla hodowców owiec utrzymujących we właściwym stanie wytyczone obszary wałów i międzywałów - zaplanowaliśmy we współpracy z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie 3 letnie badania naukowe, które mają odpowiedzieć na następujące pytania:

1. Czy ta metoda utrzymania obwałowań przeciwpowodziowych będzie miała wpływ na środowisko naturalne poprzez spływ zanieczyszczeń organicznych do cieków wodnych?

2. Czy wypasanie owcami wpłynie na zadarnienie obwałowań?

3. Czy zmieni się skład botaniczny runi, a w szczególności czy rozprzestrzenią się w glebie gatunki silnie krzewiących się traw?

4. Czy rzeczywiście zmieni się struktura gleby?

5. Czy zmniejszy się ilość szkodników drążących jamy i nory w skarpie wałów?

6. Jaka powinna być optymalna obsada zwierząt na jednostce powierzchni obwałowań?

7. Czy w związku z wypasem na terenach podmokłych, wystąpi istotnie wyższe zarażenie stada pasożytami?

I wreszcie:

Czy zastosowanie naturalnych metod pielęgnacji obiektów obrony przeciwpowodziowej może z powodzeniem zastąpić mechaniczne koszenie?

Systemowe wsparcie dla małopolskich rolników

Jeśli wyniki badań okażą się obiecujące, kolejnym etapem będzie przygotowanie systemowego wsparcia dla rolników posiadających gospodarstwa w pobliżu rzek i potoków, chcących zajmować się utrzymaniem wybranych odcinków obwałowań poprzez prowadzenie na nich wypasu. Do tego celu planuje się zagospodarować środki do tej pory przeznaczone na mechaniczne koszenie.

Zainteresowany?

Wszystkich chętnych zapraszamy na nowo otwartą stronę internetową projektu: www.owcenawaly.pl