Dopłaty bezpośrednie w roku 2015
W 2015 roku rolników czekają modyfikacje zasad korzystania z dopłat bezpośrednich wynikające ze zmian we Wspólnej Polityce Rolnej. Nowy system składać się będzie zarówno ze znanych z poprzednich lat elementów jak i całkiem nowych rodzajów wsparcia. Na dopłaty liczyć będą mogli rolnicy aktywni zawodowo, gospodarujący na powierzchni nie mniejszej niż 1 ha fizycznych gruntów rolnych a wyjątkowo również posiadacze mniej niż 1 ha, utrzymujący zwierzęta i korzystający z dopłat do produkcji (jeżeli ich dopłata wyniesie przynajmniej 200 euro).
Dotychczasowe procedury Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie ulegną zasadniczym zmianom. Rolnicy, którzy w latach poprzednich występowali o wsparcie bezpośrednie, otrzymają wnioski spersonalizowane wraz z materiałem graficznym. Wniosek ten będzie zawierać nowe elementy w tym nowe załączniki. Rolnik ubiegający się o dopłaty będzie musiał złożyć wniosek we właściwym Biurze Powiatowym ARiMR w terminie od 15 marca do 15 maja.
W roku 2015 rolnik będzie mógł skorzystać ze znanych rodzajów płatności takich jak:
• Jednolita płatność obszarowa – JPO (szacowana stawka 107 EUR/ha),
• Płatności związane z produkcją (dopłaty między innymi do bydła, krów, owiec i do upraw roślin wysokobiałkowych),
• Płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego (dopłaty do tytoniu).
Dodatkowo pojawią się nowe elementy:
• Obowiązkowa dla wszystkich płatność z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska - tzw. płatność na zazielenienie (szacowana stawka 71,8 EUR/ha),
• Płatność dla młodych rolników (szacowana stawka 59,8 EUR/ha),
• Płatność dodatkową - redystrybucyjna (szacowana stawka 40,4 EUR/ha),
Płatność na zazielenienie obejmować będzie nowe wymogi mieszczące się w trzech kategoriach.
1) Rolników których gospodarstwa obejmują ponad 10 ha gruntów ornych obowiązywały będą wymogi dywersyfikacji (czyli odpowiedniego zróżnicowania) upraw:
a) gospodarstwa posiadające od 10 do 30 ha gruntów ornych muszą posiadać przynajmniej 2 różne uprawy na gruntach ornych, w tym uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75% GO,
b) gospodarstwa powyżej 30 ha gruntów ornych muszą posiadać minimum 3 uprawy na gruntach ornych, w tym uprawa główna nie może pokrywać więcej niż 75% GO, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą pokrywać więcej niż 95% GO.
2) W przypadku gdy gospodarstwo posiada trwałe użytki zielone konieczna jest ich ochrona na następujących zasadach:
a) obowiązuje znany z wymogów wzajemnej zgodności wymóg zachowania powierzchni TUZ na poziomie kraju, których obszar nie może zmniejszyć się o więcej niż 5%. Latami referencyjnymi (odniesienia) dla tego wymogu będą lata 2012 i 2015 (dla nowych użytków zielonych). W przypadku gdy powierzchnia TUZ zmniejszy się o więcej niż 5% ARiMR może zalecić rolnikom, którzy zaorali łąki lub pastwiska przywracanie tych działek do stanu pierwotnego (utworzenie TUZ). Natomiast w sytuacji gdy TUZ w Polsce będzie przybywać zaorywanie ich w indywidualnych gospodarstwach jest jak najbardziej dopuszczalne.
b) wyjątkiem będą trwałe użytki zielone cenne przyrodniczo, położone na obszarach Natura 2000. W ich przypadku obowiązywał będzie całkowity zakaz przekształcania i zaorywania w gospodarstwie w każdej sytuacji. W przypadku zaorania na rolniku spoczywał będzie obowiązek przywrócenia TUZ na danej działce. Lista takich działek będzie ogłoszona przez MRiRW.
3) Rolnicy posiadający ponad 15 ha gruntów ornych będą musieli przeznaczyć 5% ich powierzchni na tak zwane obszary proekologiczne (EFA).
Lista obszarów kwalifikujących się jako obszary EFA jest szeroka i obejmuje:
a) grunty ugorowane (ugorowanie od 1 stycznia do 31 lipca - potem możliwe jest przywrócenie produkcji),
b) elementy krajobrazu chronione w ramach norm Dobrej Kultury Rolnej (oczka wodne, rowy, żywopłoty itd.),
c) strefy buforowe,
d) pasy gruntów kwalifikujących się do płatności przylegających do krawędzi lasu,
e) obszary objęte zagajnikami o krótkiej rotacji,
f) obszary zalesione w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich po 2008 roku,
g) międzyplony lub pokrywa zielona,
Międzyplony lub pokrywa zielona, rozumiane są jako wsiewki trawy w uprawę główną lub mieszanki co najmniej 2 gatunków uprawnych:
- wysiewane do dnia 15 sierpnia danego roku i utrzymywane do dnia 15 września danego roku, w przypadku międzyplonów ścierniskowych,
- wysiewane do dnia 1 października danego roku i utrzymywane do dnia 15 lutego kolejnego roku, w przypadku międzyplonów ozimych.
Mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie będą uznawane jako obszar proekologiczny. Z kolei udział głównego składnika w mieszance nie będzie mógł przekraczać 80% (liczony na powierzchni gruntu albo w mieszance siewnej).
h) uprawy wiążące azot takie jak na przykład bób, fasola, łubin, koniczyny, lucerna, wyka (występujące na polu przez cały sezon wegetacyjny – pełna lista roślin dostępna jest na stronie www.arimr.gov.pl).
Dodatkowym utrudnieniem przy planowaniu obszarów EFA jest fakt, że ich powierzchnia w terenie przeliczana będzie przez specjalne współczynniki określające wpływ środowiskowy (np. zadrzewienia i żywopłoty będą wyżej oceniane niż międzyplony i uprawy wiążące azot).
Dopłata dla młodych rolników
Mając na uwadze obserwowany od lat odpływ młodzieży z terenów wiejskich wprowadzono dodatkowe wsparcie finansowe dla młodych rolników. Płatność przyznawana będzie na okres maksymalnie pięciu lat, ale okres skracany będzie o liczbę lat, które upłynęły między rozpoczęciem działalności przez młodego rolnika, a pierwszym złożeniem wniosku o płatność dla młodych rolników. Płatność przysługiwać będzie rolnikowi aktywnemu zawodowo, uprawnionemu do jednolitej płatności obszarowej, który:
• jest osobą fizyczną, która po raz pierwszy zakłada gospodarstwo rolne jako kierująca gospodarstwem rolnym, lub która założyła już takie gospodarstwo rolne w ciągu 5 lat przed pierwszym złożeniem wniosku w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej,
• w roku składania wniosku nie przekracza 40 lat (tj. nie ukończyła 41 roku życia w roku składania wniosku).
Dodatkowa dopłata redystrybucyjna
Jedynie w naszym kraju obowiązywać będzie dodatkowa dopłata redystrybucyjna do każdego hektara ziemi w przedziale od 3,01 ha do 30 ha, wspierająca gospodarstwa małe i średnie. Uzyskanie tej dopłaty nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi wymogami na poziomie gospodarstwa. Płatność ta przysługiwać będzie jednakże tylko tym rolnikom, którzy nie podzielili (w sposób sztuczny) gospodarstwa po 18.10.2011 roku.
System dla małych gospodarstw
Rolnicy gospodarujący na niewielkich powierzchniach będą mogli skorzystać z uproszczonego systemu wsparcia.
Zaletami tego rozwiązania są:
• zwolnienie z obowiązku realizacji praktyk zazielenienia bez utraty prawa do uzyskania płatności na zazielenienie,
• zwolnienie z kontroli w ramach zasady wzajemnej zgodności, ale nie z wymogów przewidzianych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego,
• zwolnienie z ewentualnych kar administracyjnych z tytułu tzw. niezgłoszenia wszystkich działek rolnych w gospodarstwie,
• zwolnienie z publikacji o beneficjentach płatności w ramach przepisów o przejrzystości wsparcia unijnego.
System uproszczony będzie można wybrać zaznaczając odpowiednie pole na wniosku o dopłaty bezpośrednie. Rolnicy, w przypadku których należna kwota płatności bezpośrednich za rok 2015 będzie mniejsza lub równa 1250 EUR zostaną włączeni z urzędu do systemu dla małych gospodarstw, z zachowaniem możliwości odmowy. Wystąpienie z systemu następuje poprzez złożenie stosownego oświadczenia w terminie do dnia 9 czerwca lub w kolejnych latach poprzez złożenie stosownego oświadczenia w terminie do dnia 30 września roku, w którym to wystąpienie ma nastąpić. Jednakże rolnicy, którzy w 2015 r. wystąpią z systemu nie będą mogli ponownie zadeklarować zamiaru uczestnictwa w systemie dla małych gospodarstw.
Całkowita wysokość płatności dla małych gospodarstw będzie wyliczana jako suma wszystkich płatności, do otrzymania których rolnik byłby uprawniony w systemie „standardowym” (tj. ubiegając się o kolejne płatności), z zastosowaniem maksymalnego limitu 1250 euro.
Opracowano na danych ARiMR (projekt)
Wojciech Ślósarz
2015-01-29
Drukuj
PDFPolecamy
