Funkcjonowanie Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska w ramach Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego
Europejska Sieć Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego została utworzona, aby wspierać rozwój i promocję rynku żywności naturalnej, opartej o lokalne lub regionalne zasoby surowców. Jest swego rodzaju platformą współpracy, wymiany wiedzy i doświadczeń między wytwórcami, przetwórcami i sprzedawcami żywności wysokiej jakości. Ma również za zadanie ułatwienie turystom i pozostałym konsumentom dostępu do żywności produkowanej i przetwarzanej na bazie lokalnych i regionalnych surowców w całej Europie - poprzez strony internetowe, czy aplikacje mobilne umożliwiające w łatwy iszybki sposób wyszukiwanie, w każdym z regionów członkowskich, podmiotów zrzeszonych pod logotypem Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego. Działania prowadzone w ramach Sieci, poza obszarem żywności, uwzględniają także aspekty turystyki, rolnictwa, rybołówstwa, hodowli, zdrowia oraz ochrony środowiska w poszczególnych regionach.
Koncepcja Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego została opracowana w 1995 roku i wprowadzona w życie w południowo-wschodniej części Szwecji - Skanii oraz na duńskiej Wyspie Bornholm. Był to efekt podjętej inicjatywy władz obu regionów oraz lokalnych przedsiębiorców, którym zależało przede wszystkim na wspólnej promocji i rozwoju regionalnej tożsamości kulinarnej. Idea ta z czasem zyskała duże zainteresowanie również w innych regionach Europy i obecnie jest w nich sukcesywnie wdrażana. Koncepcja Sieci oparta jest przede wszystkim na wspólnych kryteriach i standardach, jakie muszą spełnić podmioty ubiegające się o członkostwo w Sieci (bez względu na to z jakiego regionu europejskiego się wywodzą), wspólnym logotypie, marketingu oraz wspólnie podejmowanych działaniach na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym
i międzynarodowym. Za utrzymanie tych ram i koordynację działań między uczestniczącymi regionami z poszczególnych państw członkowskich odpowiada europejski koordynator Sieci, we współpracy z koordynatorami sieci regionalnych.
W chwili obecnej do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego należy 13 krajów z 45 regionami i 1380 podmiotami członkowskimi. Niekwestionowanym liderem pod względem ilości regionów członkowskich oraz podmiotów członkowskich jest Polska.
Rozmieszczenie regionów członkowskich Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego (https://www.culinary-heritage.com/regions.asp, 11.10.2019):
Sieć Dziedzictwo Kulinarne Małopolska funkcjonuje w ramach Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego na mocy podjętej przez Sejmik Województwa Małopolskiego Uchwały Nr XXXVII/607/13 z dnia 20 maja 2013 r.
Województwo Małopolskie, będące właścicielem licencji Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska, jest zarazem wyłącznym dysponentem logotypu Sieci. Wszelkie działania związane z funkcjonowaniem Sieci koordynuje Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.
Podmiot chcący uczestniczyć w Sieci musi prowadzić zarejestrowaną działalność gospodarczą lub rolniczą na terenie województwa małopolskiego oraz przestrzegać obowiązujących przepisów prawa. O członkostwo w Sieci można ubiegać się w kategoriach:
- producenci surowców żywnościowych w rolnictwie, ogrodnictwie, rybołówstwie /rybactwie,
- przetwórcy artykułów rolno- spożywczych,
- właściciele obiektów gastronomicznych, hotelarskich świadczących usługi gastronomiczne,
- hurtowi lub/i detaliczni sprzedawcy artykułów rolno-spożywczych.
W zależności od ww. kategorii, preferowane jest wytwarzanie/sprzedawanie m.in. produktów:
- wysokiej jakości, naturalnych, ekologicznych,
- genetycznie tradycyjnych odmian roślin uprawnych i ras zwierząt charakterystycznych dla Małopolski,
- wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wpisanych do Rejestrów Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych, czy posiadających np. znak „Jakość Tradycja”.
Produkty rekomendowane do Sieci Dziedzictwa kulinarnego nie mogą zawierać m. in.:
- dodatków, w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie dodatków do żywności oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia
16 grudnia 2008 roku w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych, w tym m.in. wzmacniaczy smaku, substancji stabilizujących
i zwiększających wodochłonność, substancji zagęszczających, substancji konserwujących, barwników i aromatów, - przetworzonych surowców np.: mięsa oddzielonego mechanicznie, mleka w proszku, płynnej masy jajowej, jaj w proszku, izolatów i hydrolizatów białka sojowego itp.
Celem ubiegania się o przyznanie członkostwa w Sieci, należy przedłożyć do Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego stosowny wniosek wraz z załącznikiem - opisem oferowanych produktów/potraw/świadczonych usług oraz oświadczeniem w sprawie wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych, w wersji papierowej oraz na informatycznym nośniku danych. Koordynator Sieci zweryfikuje dokumenty pod względem spełnienia wymogów formalnych. Wniosek niespełniający tych wymogów zostaje odrzucony, lecz podmiot może ponownie aplikować o przyjęcie w poczet członków Sieci po skorygowaniu nieprawidłowości. Gdy wniosek spełnia wymogi formalne, Zespół ds. kontroli w ramach funkcjonowania Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska udaje się do siedziby podmiotu, celem weryfikacji podanych we wniosku informacji i sporządza stosowny raport. Następnym krokiem jest weryfikacja wniosku, z uwzględnieniem ww. raportu, przez członków Rady ds. Produktów Tradycyjnych i Dziedzictwa Kulinarnego – organu opiniodawczo-doradczego Marszałka Województwa Małopolskiego. Po weryfikacji, przedmiotowa Rada wydaje pozytywną lub negatywną rekomendację dotyczącą przyznania członkostwa w Sieci. Następnie jest ona przedkładana Zarządowi Województwa Małopolskiego, w formie uchwały,która stanowi ostateczną decyzję dotyczącą przyjęcia podmiotu w poczet członków Sieci. Członkostwo przyznawane jest na jeden rok, licząc od dnia podjęcia ww. uchwały. Obecnie uczestnictwo w Sieci jest bezpłatne. Odnowienie członkostwa dokonuje się corocznie na pisemny wniosek zainteresowanego podmiotu. W każdej chwili istnieje również możliwość rezygnacji z członkostwa w Sieci poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia.
Przyjęty podmiot otrzymuje dokument potwierdzający członkostwo oraz szyld z logotypem Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska, który należy umieścić w widocznym miejscu w siedzibie firmy. Ponadto, otrzymuje elektroniczną wersję logotypu Sieci, celem umieszczenia go w swoich materiałach reklamowych, na stronie internetowej, jak również oznakowania produktów rekomendowanych do Sieci. Podmiot członkowski Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska uzyskuje również możliwość promocji na portalu internetowym www.culinary-heritage.com oraz witryniewww.malopolska.pl/malopolskismak. Ma także możliwość uczestnictwa w imprezach promocyjnych organizowanych przez Województwo Małopolskie oraz korzystania ze współfinansowania udziału w targach spożywczych/żywnościowych w kraju i za granicą. Uzyskuje również możliwość zamieszczania informacji w materiałach promocyjnych i informacyjnych wydawanych przez Województwo Małopolskie.
Aktualnie do Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska należą:
Pełna treść Regulaminu funkcjonowania Sieci Dziedzictwo Kulinarne Małopolska (przyjęta Uchwałą Zarządu Województwa Małopolskiego Nr 752/14 z dnia 10 lipca 2014 r., z późn. zm.) wraz z dokumentami aplikacyjnymi dostępna jest na stronie internetowej https://www.malopolska.pl/malopolskismak/dziedzictwo-kulinarne/jak-przystapic.
Paulina Mrowczyk-Madeja (MODR), Beata Chadzińska (UMWM), dn. 24.10.2019 r.
źródła:
Uchwała Nr XXXVII/607/13 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 20 maja 2013 r. w sprawie przystąpienia Województwa Małopolskiego do Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego (European Network of Regional Culinary Heritage)
Uchwała Nr 752/14 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu funkcjonowania Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Małopolska (z późn. zm.)
Uchwały Nr: 1045/15, Nr 1218/16, Nr 445/17, Nr 1278/17, Nr 450/18, Nr 1428/18, Nr 422/19, Nr 1478/19 Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie przyjęcia podmiotów do Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Małopolska
[https://www.culinary-heritage.com]
[https://www.malopolska.pl/malopolskismak/dziedzictwo-kulinarne/]