Wieńce adwentowe - tradycja i historia
Adwent w Kościele Katolickim to czas oczekiwania na przyjście Chrystusa i przygotowania do Bożego Narodzenia.
Wieniec adwentowy stanowi element dekoracyjny w okresie świątecznym, ale jednocześnie ma też głęboką symbolikę, jest oznaką nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia. Wieniec można położyć na stole, wieszać pod sufitem, na ścianie.
Zwyczaj robienia wieńców adwentowych przywędrowała do nas z Niemiec. W Polsce pojawił się po I Wojnie Światowej. Pierwszy wieniec wykonał w Hamburgu ewangelicki pastor Johann Hinrich Wichern, który prowadził przytułek dla sierot. Aby wprowadzić wyjątkowy nastrój do świetlicy, w której spotykano się na modlitwy, wykonał drewniany wieniec o średnicy 2 metrów. Umieścił na nim 24 świece, które symbolizowały kolejne dni adwentu. Każdego dnia gromadzono się wokół wieńca na wspólnych modlitwach i zapalano kolejną świecę.
Obecnie na wieńcu umieszcza się 4 świece oznaczające 4 niedziele adwentu. Świece zapalane kolejno w każdą niedzielę wskazują na upływ czasu, skracając oczekiwanie na narodziny Jezusa Chrystusa. Świece symbolizują światło, ciepło. Każda świeca ma też osobne znaczenie- Pierwsza to Świeca Nadziei (przebaczenia grzechu Adama i Ewy), druga – Świeca Pokoju, trzecia – Świeca Radości, czwarta – Świeca Miłości. Najczęściej używa się świec w kolorze czerwonym, które symbolizują siłę życiową.
Symbolika wieńca jest wielowarstwowa i bogata w treść. Okrągły kształt wieńca jest symbolem nieskończoności, wieczności Boga i znakiem zwycięstwa Chrystusa. Zimozielone gałązki drzewa iglastego (świerk, sosna) stanowią symbol życia i wspólnoty.
Oprócz gałązek i świec do ozdabiania wieńców można stosować:
- różnokolorowe kokardy i wstążki, gwiazdki,
- inne rośliny (sztuczne lub suszone): owoce dzikiej róży, makówki, jemiołę, czarnuszkę, rajskie jabłuszka,
- kwiaty poinsencji (żywe lub sztuczne),
- szyszki (sosny, świerka, modrzewia, cyprysa, olchy),
- orzechy (orzechy włoskie, laskowe),
- bombki świąteczne,
- zasuszone plastry cytrusów, laski cynamonu, gwiazdki anyżu,
- pierniczki,
- porcelanowe, metalowe czy drewniane figurki np. aniołków.
Jak wykonać wieniec adwentowy?
1. Podstawę wieńca może stanowić koło wykonane z cienkich drutów, ze styropianu, słomy lub z giętkich gałązek roślin.
2. Do podstawy za pomocą cienkiego druciku, przymocowujemy pęczki gałązek roślin iglastych (świerku, jodły, sosny, cyprysa, jałowca lub np. daglezji) tak, aby nie pozostawała pusta przestrzeń, dokładamy kolejne gałązki i czynność powtarzamy - w ten sposób powstanie zielona podstawa wianka. Gałązki należy układać dość ciasno i pod kątem tak, aby kolejne gałązki zachodziły na te wcześniejsze.
3. Wieniec można wzbogacić o gałązki lauru, ostrokrzewu, mahonii lub przyozdobić mchem.
4. Świece na wieńcu możemy umieścić za pomocą specjalnych podstawek do świec. Jeżeli nie mamy takich podstawek, świece możemy przymocować za pomocą drutów lub wykałaczek. Prosty drucik lub wykałaczkę przycinamy do długości ok. 5- 6 cm i wbijamy w podstawę świecy (na każdą świecę potrzebne będą 4 takie kawałki). Świece na wieńcu możemy rozmieścić w równych odstępach lub blisko siebie.
5. Za pomocą kleju na gorąco przyczepiamy pozostałe ozdoby na wieniec (szyszki, suszone owoce, kokardki, kwiaty, bombki i inne).
Oprócz typowych wieńców adwentowych na Święta Bożego Narodzenia wykonuje się też wieńce lub wianki pozbawione świec, np. do dekoracji drzwi wejściowych lub jako ozdoba stołu (czasami wewnątrz wieńca umieszcza się jedną grubą świecę). Wianki takie można również wykonać np. z samych szyszek, owoców, orzechów, lub roślin przyprawowych.
Anna Nowak, dn. 16.12.2020 r.