Produkt polski - kupuj świadomie!
Celem ułatwienia konsumentom identyfikacji produktów krajowego pochodzenia - zarówno w odniesieniu do miejsca ich wyprodukowania, jak i użytych składników, wprowadzono przepisy ustalające kryteria znakowania żywności oznaczeniem „Produkt polski”.
Zgodnie z nowelizacją ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2007), której zapisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r., oznakowany informacją „Produkt polski” może zostać:
- produkt nieprzetworzony – jeżeli jego produkcja, uprawa lub hodowla, w tym zbiory, dojenie - w przypadku krów, owiec i kóz odbyło się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku:
- mięsa - jeżeli zostało pozyskane ze zwierząt urodzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz których chów i ubój odbyły się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- produktu pochodzenia zwierzęcego innego niż mięso – jeżeli został pozyskany od zwierząt, których chów odbywa się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- produkt przetworzony - jeżeli został przetworzony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wszystkie jego składniki nieprzetworzone spełniają ww. wymagania dla produktów nieprzetworzonych.
W określonym przypadku dopuszczalne jest jednak użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) – w ilości nie przekraczającej 25% łącznej masy wszystkich składników w chwili ich użycia do wyprodukowania danego produktu (z wyłączeniem użytej wody). Taka sytuacja może mieć miejsce pod warunkiem, że składników tych nie można zastąpić takimi samymi składnikami, które zostały wyprodukowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Oznakowanie produktów spełniających powyższe wymagania może mieć formę informacji „Produkt polski”, bądź znaku graficznego zawierającego tę informację. Wzór logotypu określiły przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru znaku graficznego zawierającego informację „Produkt polski” (Dz.U. z 2016 r., poz. 2148). Opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi znak, nawiązujący kształtem i kolorystyką do polskiej flagi, jest łatwo rozpoznawalny dla konsumentów, którzy w szerokiej gamie produktów poszukują tych krajowego pochodzenia. Logotyp „Produkt polski” można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej https://www.gov.pl/rolnictwo/produkt-polski - tam też dostępne są niezbędne informacje i regulacje prawne go dotyczące.
UWAGA! Producenci, którzy umieszczą informację „Produkt polski” bez spełnienia powyższych kryteriów będą podlegać karze określonej przepisami ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2164, z późn. zm.). Należy również zwrócić uwagę na fakt, że artykuły rolno-spożywcze, które oznaczono znakiem graficznym zawierającym informację „Produkt polski” niezgodnym z obecnie obowiązującym wzorem mogły pozostawać w obrocie tylko do dnia 31 grudnia 2017 r.
Aby zwiększyć świadomość społeczeństwa w zakresie funkcjonowania oznaczenia „Produkt polski”, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wraz z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa, realizuje ogólnopolską kampanię informacyjną pod hasłami:
Wspieraj polskich producentów, krajową gospodarkę i rolnictwo!
Kupując żywność z oznaczeniem „Produkt polski” masz pewność, że została wytworzona w Polsce na bazie krajowych surowców.
Celem kampanii jest edukacja producentów - w zakresie zasad, kryteriów i zalet stosowania przedmiotowego oznaczenia, jak i konsumentów - w zakresie zwiększenia jego rozpoznawalności. Pierwsza odsłona kampanii, podczas której wyemitowano w telewizji informacyjno-promocyjny spot „Produkt polski”, miała miejsce w kwietniu 2019 r. Obecny, drugi etap, rozpoczął się we wrześniu br. i obejmuje m. in. emisję spotów reklamowych za pośrednictwem telewizji, rozgłośni radiowych, jak również organizację cyklu szkoleń w poszczególnych województwach.
Kampania ta jest częścią opracowanej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi „Strategii Promocji Żywności”, która zakłada promowanie polskiej żywności pod wspólną marką „Polska smakuje”. Ma to na celu podkreślenie, że żywność wytwarzana w ramach systemów jakości żywności i posiadająca stosowne, uznawane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi certyfikaty, spełnia najwyższe parametry jakościowe, sanitarne, a także smakowe. W tym celu opracowano m.in. tematyczne ulotki informacyjne.
Uruchomiono również stronę internetową oraz aplikację mobilną „Polska Smakuje”, gdzie gromadzone są informacje o regionalnych producentach żywności i oferowanych przez nich produktach oraz miejscach ich sprzedaży. Dzięki temu konsumenci mogą dowiedzieć się jakie produkty spełniają najwyższe standardy jakości i gdzie można je kupić. Wystawcami w ww. serwisie i aplikacji, zgodnie z regulaminem, mogą zostać:
- Koła Gospodyń Wiejskich oraz rolnicy prowadzący:
- sprzedaż bezpośrednią,
- rolniczy handel detaliczny,
- dostawy bezpośrednie,
- MOL – sprzedaż marginalną, ograniczoną i lokalną;
- producenci, którzy mają w swojej ofercie przynajmniej jeden produkt:
- posiadający aktualny certyfikat System Quality Meat Program (QMP), System Gwarantowanej Jakości Żywności (QAFP), System Jakości Wieprzowiny PQS (Pork Quality System), Jakość Tradycja, Integrowana Produkcja;
- opatrzony unijnym logo rolnictwa ekologicznego, co oznacza zgodność tego wyrobu z wymogami rozporządzenia UE w sprawie rolnictwa ekologicznego,
- zarejestrowany w rejestrze: Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP), Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) lub Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS),
- oznaczony znakiem jakości Poznaj Dobrą Żywność (PDŻ),
- opatrzony znakiem graficznym zawierającym informację „Produkt polski”,
- wpisany na listę produktów tradycyjnych, prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
- mający oznaczenie słowne „produkt górski”,
- opatrzony logo: Dziedzictwo Kulinarne Mazowsze, Dziedzictwo Kulinarne Kujawy i Pomorze, Dziedzictwo Kulinarne Małopolska, Dziedzictwo Kulinarne Świętokrzyskie, Dziedzictwo Kulinarne Wielkopolska, Dziedzictwo Kulinarne Pomorze Zachodnie, Dziedzictwo Kulinarne Pomorskie, Dziedzictwo Kulinarne Opolskie, Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle, Dziedzictwo Kulinarne Dolny Śląsk.
Aktualnie na stronie www.polskasmakuje.pl zarejestrowanych jest ok. 6,7 tys. produktów, w tym ponad 1,5 tys. posiadających oznaczenie „Produkt polski”.
Paulina Mrowczyk-Madeja, dn. 23.10.2019 r.
Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2007)
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru znaku graficznego zawierającego informację "Produkt polski" (Dz.U. z 2016 r., poz. 2148)
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 października 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2164, z późn. zm.)
[https://www.gov.pl/web/rolnictwo/produkt-polski1]
[https://www.gov.pl/web/rolnictwo/produkt-polski2]
[https://www.gov.pl/web/rolnictwo/kupuj-swiadomie]
[https://www.polskasmakuje.pl]