Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych lub serwisów oraz innych parametrów zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz zaufanych partnerów.

Administratorzy danych:

Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
z siedzibą w Karniowicach
ul. Osiedlowa 9, 32-082 Karniowice

Zaufani partnerzy:

Cele przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie i cele analityczne
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną
  3. dopasowanie treści stron internetowych do preferencji i zainteresowań
  4. wykrywanie botów i nadużyć w usługach
  5. pomiary statystyczne i udoskonalenie usług (cele analityczne)

Podstawy prawne przetwarzania danych:

  1. marketing, w tym profilowanie oraz cele analityczne – zgoda
  2. świadczenie usług drogą elektroniczną - niezbędność danych do świadczenia usługi
  3. pozostałe cele - uzasadniony interes administratora danych

Odbiorcy danych:
Administrator Danych Osobowych MODR, zaufani partnerzy

Prawa osoby, której dane dotyczą:
Prawo żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych; prawo wycofania zgody na przetwarzanie danych osobowych. Inne prawa osoby, której dane dotyczą

Zmiana polityki prywatności

Uwaga:

Od 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.

Close GDPR info
Menu główne

Obowiązkowe przepisy prawne i procedury administracyjne związane z produkcją wina

Rynek wina w Unii Europejskiej podlega bardzo restrykcyjnym przepisom prawnym. Są to głównie rozporządzenia, które ujednolicają prawo winiarskie w całej Unii. Jak wiemy rozporządzenia unijne obowiązują wprost w krajach członkowskich. Dlatego zasady wyrobu win w Polsce, podobnie jak w innych państwach członkowskich, regulują w pierwszej kolejności przepisy unijne. Regulowane są  nie tylko normy obowiązujące przy produkcji win, ale także dobór odmian oraz wielkość produkcji, co ma zapobiegać nadprodukcji wina w Unii. Podczas ostatniej unijnej reformy rynku wina, Polsce podniesiono roczny limit produkcji wina z 25 tys. hektolitrów do 50 tys. hektolitrów (5 mln litrów), wyprodukowanego z krajowych upraw winorośli. Jednak naszych producentów żadne ograniczenie produkcji wina nie dotyczy, ponieważ nie jesteśmy w stanie przekroczyć przyznanego nam limitu produkcyjnego. Unijne prawo winiarskie w  szczegółach jest uzupełnione przepisami krajowymi.

Należy pamiętać, że zgodnie z przepisami UE określenie „wino” odnosi się wyłącznie do wina wyprodukowanego z winogron lub moszczu winogronowego. Produkujemy także wino ze sprowadzanego  do Polski koncentratu soku winogronowego. Wino to zwane „Polskim Winem” możemy już sprzedawać na terytorium UE. Poprzednio sprzedaż „Polskiego Wina” mogła odbywać się wyłącznie na terytorium Polski.

Mamy nową, krajową ustawę winiarską z dnia 12 maja 2011 roku, o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. z 2011 r. Nr 120, poz. 690 z późn. zm.), która pozwala na swobodną produkcję i rozlew wina z winogron pochodzących z własnych upraw. Poprzednia ustawa winiarska (Dz. U. z 2004 r., Nr 34, poz. 292) była bardzo restrykcyjna dla małych winiarni. Właściciel małej winnicy, aby mógł produkować i sprzedawać wino z winogron pochodzących z własnych upraw, musiał uzyskać zezwolenie ministra rolnictwa oraz  spełniać takie same wymagania jak wielkie przedsiębiorstwa, tzw. „wyrobów winiarskich”. Mali wytwórcy musieli posiadać skład podatkowy oraz własne urządzenia do badania wina. Czynności te były  bardzo złożone, wymagające uzyskania wielu dokumentów, w tym zaświadczenia o niekaralności, odpowiednich linii technologicznych, dróg przemieszczania surowców, pomieszczeń socjalnych, etc.  Wszystko to wiązało się ze znacznymi kosztami, którym małe winiarnie nie były w stanie sprostać i w efekcie nie mogły sprzedawać  wyprodukowanego z własnych winogron wina.

Sama produkcja i sprzedaż winogron zaliczana jest do działalności rolniczej i z tego tytułu nie wymaga płacenia podatków. Inaczej rzecz się przedstawia w przypadku przetwarzania winogron, a więc wyrobu z nich wina czy soków, jeśli produkty te zamierzamy sprzedawać. Taka działalność, w myśl przepisów ustawy  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z póżn. zm.), traktowana jest jako działalność przetwórcza, a więc  wymaga zarejestrowania się jako podmiot gospodarczy. Ponadto, zgodnie z  obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 października o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, 473 z póżn. zm.). Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia, czyli wymaga uzyskania koncesji. Pozwolenia na sprzedaż hurtową (do sklepów, restauracji i innym dystrybutorom detalicznym) wydawane są przez właściwego marszałka województwa. Natomiast na sprzedaż detaliczną przez wójta, burmistrza lub prezydenta, właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży.

Produkcja wina gronowego z własnych upraw nie wymaga obecnie zezwolenia. Więc wszyscy, którzy posiadają tytuł prawny do obiektów budowlanych, w których będzie prowadzony wyrób wina oraz własną winnicę, mogą zająć się produkcją wina. Należy jednak pamiętać, że wino podobnie jak inne napoje alkoholowe jest wyrobem akcyzowym i w związku z tym podlega specjalnemu nadzorowi podatkowemu. Oznacza to, że ich produkcja musi odbywać się wyłącznie w tzw. składzie podatkowym pod stałym nadzorem celnika. Wszyscy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie wyrobów akcyzowych, zobowiązani są  złożyć tzw. zgłoszenie rejestracyjne właściwemu naczelnikowi urzędu celnego, co najmniej 3 tygodnie przed planowanymi zbiorami. Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku akcyzowego należy dostarczyć na specjalnym druku (formularz AKC-R). Naczelnik nie później niż w ciągu 7 dni od przyjęcia zgłoszenia rejestracyjnego pisemnie potwierdza jego przyjęcie. Po otrzymaniu potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego wypełnia się kolejny wniosek o urzędowe sprawdzenie podmiotu. Naczelnik urzędu ma kolejne 2 tygodnie czasu na podpisanie „Akt weryfikacyjnych”. Więc nie będzie można zacząć produkcji wcześniej niż po 7+14+1, czyli po 22 dniach. Jeden dzień jest potrzebny na zgłoszenie wykonywania pierwszej czynności związanej z produkcją wina (moment rozpoczęcia fermentacji).

Podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać deklaracje  podatkowe naczelnikowi urzędu celnego oraz obliczać i wpłacać akcyzę za miesięczne okresy rozliczeniowe na rachunek właściwej izby celnej, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Podstawą opodatkowania wina jest liczba hektolitrów gotowego wyrobu. Stawka akcyzy na wino wynosi 158,00 zł. od hektolitra.

Po znowelizowaniu ustawy winiarskiej i ustawy o podatku akcyzowym z 6 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11, z późn. zm.) producenci, którzy produkują mniej niż 1000 hektolitrów (100 tys. litrów) w ciągu roku kalendarzowego, win uzyskanych z winogron pochodzących z upraw własnych, mają złagodzone przepisy odnośnie wytwarzania i sprzedaży wina. Są zwolnieni z obowiązku prowadzenia składu podatkowego, a także posiadania własnego laboratorium i mogą pozostać  w systemie KRUS. Niemniej jednak obejmuje ich szczególny nadzór akcyzowy. Wiąże się to między innymi z koniecznością posiadania cechowanych zbiorników o określonej pojemności oraz obowiązkiem powiadamiania urzędu celnego o zamiarze butelkowania wina. Ponadto producenci będący rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego (od 1 sierpnia do 31 lipca roku następnego), którzy wyłącznie wyrabiają i rozlewają wino uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych, nie muszą rejestrować działalności gospodarczej, gdyż taka działalność wytwórcza traktowana jest jako działalność rolnicza.

Podmioty produkujące wino poza składem podatkowym nie muszą uzyskiwać zatwierdzenia przez Sanepid obiektów, w których prowadzona jest działalność, ale żeby uzyskać zezwolenie na sprzedaż hurtową bądź detaliczną wina, konieczne jest uzyskanie zatwierdzenia obiektu handlowego/magazynowego  przez Sanepid.

Mam nadzieję, że dzięki nowej ustawie, która znacznie upraszcza wymogi w zakresie  produkcji wina, będą powstawać winnice o większym areale, które zaczną produkować i sprzedawać wino, a Polacy zaczną go więcej pić. Dobrze by było, żeby wino już nie leżakowało w piwniczkach, a było coraz częściej na półkach sklepowych. Patrząc na możliwości produkcyjne, rynek konsumencki jest w stanie wchłonąć każdą ilość naszego wina, które z roku na rok jest coraz lepsze. Jedno jest pewne, zainteresowanie krajowym winem winogronowym będzie dalej rosło. Przyczyniają się do tego liczne doniesienia medialne o polskich winnicach, jak również sama ciekawość kupujących, którzy poszukują nowości i chcą porównać nasze rodzime wina z winem importowanym.

Wyroby opodatkowane  podatkiem akcyzowym, zwanym „akcyzą” podlegają obowiązkowemu oznaczaniu znakami akcyzy przed dokonaniem ich sprzedaży lub przekazania do magazynu wyrobów gotowych. Podatkowe znaki akcyzy otrzymują również ci mali producenci, którzy wyrabiają i sprzedają wino w niewielkiej ilości, czyli mniej niż 100 hektolitrów wina rocznie, i nie złożyli zgłoszenia rejestracyjnego do naczelnika urzędu celnego. Oni też mają obowiązek wykupienia znaków akcyzy i oznaczania nimi wyrobów.

Aby otrzymać znaki akcyzy, składa się w urzędzie obsługującym ministra finansów wstępne zapotrzebowanie na znaki akcyzy na dany rok kalendarzowy, w terminie do 30 października, roku poprzedzającego rok, na który jest składane zapotrzebowanie. Natomiast wydanie znaków akcyzy następuje na podstawie pisemnego wniosku złożonego do  naczelnika urzędu celnego o wydanie upoważnienia do odbioru znaków akcyzy, wraz z kompletem wymaganych dokumentów. Przed wydaniem znaków podmiot wpłaca należność za te znaki. Znaków akcyzy oraz upoważnienia do odbioru znaków akcyzy nie można zbywać lub przekazywać nieodpłatnie innym podmiotom.

Znaki akcyzy uszkodzone oraz te, które nie będą wykorzystane powinny być zwrócone, w terminie 30 dni od dnia ich otrzymania. Podmiot obowiązany do oznaczania znakami akcyzy wyrobów winiarskich, powinien je  nanieść na opakowania jednostkowe w okresie 24 miesięcy od dnia  ich otrzymania. Po upływie tego terminu znaki tracą ważność i podlegają zwrotowi, w terminie 60 dni od dnia utraty ważności.

W przypadku wina znaki akcyzy mają postać banderol. Nanoszone są na opakowanie jednostkowe (butelki), w taki sposób, aby zdjęcie znaku lub otwarcie opakowania w miejscu przeznaczonym do jego otwierania, powodowały trwałe i widoczne uszkodzenie znaku, w sposób uniemożliwiający jego powtórne użycie. Znaki akcyzy mogą być zdjęte z opakowań jednostkowych wyrobów akcyzowych lub z wyrobów akcyzowych, na które zostały naniesione, jeśli wyroby te nie będą sprzedawane na terytorium kraju. Zgodę na zdjęcie znaków akcyzy wydaje właściwy naczelnik urzędu celnego na pisemny wniosek podmiotu. Zdjęte znaki są zwracane do ich wytwórców albo niezwłocznie niszczone pod nadzorem naczelnika urzędu celnego.  

Zgodnie z ustawą winiarską osoba, która zamierza rozpocząć produkcję wina z przeznaczeniem do obrotu (sprzedawać), z winogron pochodzących z własnych upraw musi co roku rejestrować się w Agencji Rynku Rolnego (ARR), w terminie do 1 sierpnia, na rok gospodarczy, w którym będzie wyrabiane wino. W tym celu należy złożyć wniosek o wpis do ewidencji producentów i przedsiębiorców do 15 lipca roku poprzedzającego rok gospodarczy, którego dotyczy składany wniosek. Wniosek składany jest na formularzu opracowanym przez Agencję i udostępnionym na stronie internetowej. Przed rozpoczęciem produkcji i złożeniem innych deklaracji otrzymujemy „świadectwo rejestracyjne” z numerem ewidencyjnym.

Producenci wpisani do ewidencji obowiązani są też do składania deklaracji dotyczących: ilości win wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku gospodarczym, szacowanej ilości wina, jaka  będzie wyrobiona w danym roku gospodarczym, o zapasach win i moszczy posiadanych  w dniu 31 lipca, a także o usuniętych w poprzednim roku gospodarczym produktów ubocznych powstałych przy wyrobie wina lub moszczu winogronowego, w terminie do 31 sierpnia każdego roku. Następnie do 30 października powinni złożyć deklaracje o szacowanej ilości winogron lub moszczu, które będą  wykorzystane  do wyrobu wina w danym roku gospodarczym, a do 15 stycznia, deklaracje o zbiorach winogron oraz produkcji wina lub moszczu winogronowego w danym roku gospodarczym. Wymienione deklaracje składa się Prezesowi Agencji na specjalnych formularzach. Producent wina zobowiązany  jest także prowadzić na bieżąco rejestr produkcji oraz rejestr przychodu i rozchodu produktów winiarskich, tj. winogron, moszczu i wina.

Zaznaczam, wszelkie zgłoszenia, powiadomienia i rozliczenia przy produkcji wina za wyjątkiem spraw dotyczących akcyzy odnoszą się do tzw. roku gospodarczego (winiarskiego), który rozpoczyna się 1 sierpnia i kończy 31 lipca roku następnego.

Niezbędne informację związane z wpisem do ewidencji i związanymi z tym obowiązkami można uzyskać  w Oddziałach Terenowych Agencji Rynku Rolnego (w Krakowie, przy ul. Mogilskiej 104, 31-546 Kraków, nr tel. 12/424-09-40).

Agencja odpowiada za kontrolę potencjału produkcyjnego wina, przeznaczonego do wprowadzenia do obrotu, pozyskanego z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Polski. Nadzór nad uprawami winorośli, z których będzie wyrabiane wino z określonych odmian, powierzono Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN), a proces produkcji, jakość i oznaczenia handlowe wina będzie kontrolowany przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHAR-S). Natomiast ilości wina przeznaczonego do sprzedaży i uiszczanie opłat akcyzowych kontroluje służba celna. Producenci wina zobowiązani są poddać się wszelkim kontrolom i czynnościom sprawdzającym prowadzonymi przez te instytucje, zarówno w miejscu uprawy winorośli, jak i w  miejscu produkcji i przechowywania wina oraz kontroli stosowanych dokumentów.

Instytucjami uprawnionymi do kontroli są jeszcze: Inspekcja Ochrony Środowiska, która kontroluje ogólne przepisy dotyczące oddziaływania na środowisko oraz Okręgowy Urząd Miar, do którego należy kontrola opakowań jednostkowych.

Ustawa winiarska nie dotyczy produkcji wina na własny użytek. Bez najmniejszych obaw można je produkować i nie obowiązują tutaj żadne ilościowe bariery. Nie musimy także płacić akcyzy. Jest tylko jeden warunek, nie wolno nam go wprowadzać do obrotu.

Józef Rusnak, dn. 16.03.2016 r.