Wspólna polityka rolna po 2020 roku
Mimo, że Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 jest ciągle w trakcie realizacji, rolnicy coraz bardziej zainteresowani są tym jak wyglądać będzie wspólna polityka rolna po jego zakończeniu. W Unii Europejskiej trwają rozmowy w tym zakresie a Komisja Europejska przedstawiła już pierwsze wnioski dotyczące kierunków zmian. Nie należy spodziewać się rewolucji natomiast planowana jest pewna modernizacja i uproszczenie wspólnej polityki rolnej.
W perspektywie finansowej 2021-2027 państwa członkowskie zgodnie z rekomendacjami Komisji będą mogły z większą swobodą decydować o wykorzystaniu przyznanych im środków. Dzięki temu programy krajowe będą lepiej odpowiadały na regionalne potrzeby rolnictwa. Aby wsparcie mogło być bardziej elastyczne pojawi się możliwość przesuwania do 15% środków pomiędzy filarem płatności bezpośrednich a filarem rozwoju obszarów wiejskich (PROW).
Płatności bezpośrednie dla rolników zostaną zmniejszone w przypadku największych beneficjentów (powyżej 60 tys. euro) natomiast szczególnie wspierane mają być małe i średnie gospodarstwa (zwiększenie poziomu wsparcia na hektar). Co najmniej 2% koperty obejmującej płatności bezpośrednie w danym kraju ma być przeznaczone na wsparcie dla młodych rolników podejmujących działalność.
Jak należało się spodziewać według zaleceń Komisji Europejskiej duży nacisk położony będzie na kwestie związane z ochroną środowiska i klimatu. Podobnie jak ma to miejsce obecnie wsparcie finansowe w ramach dopłat bezpośrednich będzie powiązane z koniecznością stosowania praktyk przyjaznych dla środowiska i klimatu, a zakres tych praktyk może być powiększony. Kraje członkowskie oferować mają specjalne ekoprogramy przeznaczone dla rolników stosujących dodatkowe zabiegi proekologiczne. Co najmniej 30% krajowego przydziału środków na rozwój obszarów wiejskich będzie musiało zostać wydatkowane na działania środowiskowe i klimatyczne.
Podobnie jak to miało miejsce w przypadku bieżącego okresu programowania w latach 2021-2027 duży nacisk położony będzie na korzystanie z wiedzy i innowacji. Planowane jest przeznaczenie 10 mld euro na badania dotyczące rolnictwa i żywności w ramach programu „Horyzont”. Kraje członkowskie będą też zachęcane do wdrażania nowych technologii na obszarach wiejskich.
Powyższe propozycje Komisji Europejskiej są punktem wyjściowym do dalszych negocjacji. W związku z tym, że wspólna polityka rolna ma ogromny wpływ na życie wszystkich mieszkańców UE, a sytuacja rolnictwa i oczekiwania poszczególnych krajów członkowskich są różnorodne należy się spodziewać, że rozmowy w tym zakresie będą długie.
Wojciech Ślósarz, dn. 22.06.2018 r.