Konferencja „Produkt Lokalny Małopolska”
W ostatnich dniach listopada 2013 r. odbyła się w Krakowie dwudniowa konferencja dotycząca produktu tradycyjnego. Organizatorem była Fundacja Partnerstwo dla Środowiska. Głównym tematem spotkania był potencjał i bariery w tworzeniu lokalnych systemów żywnościowych, kreowane w oparciu o małe gospodarstwa i małe przetwórstwo (w tym ekologiczne) oraz o krótkie łańcuchy sprzedaży (bezpośredniej).
W konferencji udział wzięli rolnicy zainteresowani tematyką, przetwórcy, właściciele gospodarstw agroturystycznych, przedstawicie spółdzielni, grup producenckich, LGD, fundacji i stowarzyszeń ekologicznych, doradcy rolni i inni pracownicy administracji samorządowej, starostw, Małopolskiej Izby Rolniczej.
Konferencja miała bogaty program. W pierwszym dniu odbyła się sesja plenarna, połączona z warsztatami, dyskusją panelową i częścią nazwaną „Biesiada regionów”. Tematem wiodącym wykładów była nowelizacja przepisów i lokalne systemy dystrybucji. Uczestnicy zastanawiali się, jak legalizować żywność z małych gospodarstw. Jednym z celów było określenie parametrów wzorcowego lokalnego systemu żywnościowego.
Konferencję otworzył - z ramienia organizatora - Rafał Serafin, który przedstawił Fundację Partnerstwo dla Środowiska, misję działalności, założenia i cele. Zaś Bożena Pietras-Goc opowiedziała szczegółowo o realizowanym przez Fundację projekcie „Małopolski Produkt Lokalny”. Jej wystąpienie dotyczyło zintegrowanej produkcji, dystrybucji oraz sprzedaży żywności wysokiej jakości i wiadomego pochodzenia.
Małgorzata Rudnicka i Rafał Serafin z Fundacji Partnerstwo dla Środowiska
Interesujący wykład wygłosił Marek Górski z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej TBC. Nakreślił kierunki polityki Unii Europejskiej, z naciskiem na lokalne systemy żywnościowe. Pan Górski podkreślał, że w polskim prawie panuje wiele paradoksów utrudniających albo wręcz uniemożliwiających rolnikom i małym wytwórcom sprzedaż produktów z gospodarstwa i postulował o zmianę ustawodawstwa w tym zakresie, np. uproszczenie zasad sprzedaży bezpośredniej. Podsumowaniem tego wykładu niech będzie hasło: „Zmniejsz dystans – kupuj lokalnie”. Natomiast Jan Grabski - Dyrektor Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego omówił rozwój gospodarczy terenów wiejskich w programach Województwa Małopolskiego oraz rynek żywności lokalnej w Małopolsce.
Jan Grabski, Dyrektor Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Geodezji
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego podczas wykładu
Gościliśmy również w Krakowie eksperta z zagranicy: Astrid Gerz z Réseau Echange – Développement Durable (REDD). Jej wykład dotyczył lokalnych systemów żywnościowych, trendów i doświadczeń ze Szwajcarii i innych krajów europejskich.
Astrid Gerz wśród uczestników konferencji
Głos zabrał również Henryk Dankowiakowski z MIR, który omówił zagadnienie „Gospodarka rynkowa, a rozwój zrównoważony terenów wiejskich”.
Osobną część konferencji stanowiły warsztaty, tj. moderowane sesje w systemie Word Cafe. Uczestnicy, dobrani w nieduże grupy, przemieszczający się z jednego stolika do drugiego, mogli wypowiedzieć się na wiele tematów z zakresu problematyki lokalnych systemów żywnościowych, a wszelkie uwagi były systematyzowane i spisywane na dużych arkuszach papieru. Rozważaliśmy, czy małe gospodarstwo rolne może być rentowne, czy rolnictwo ekologiczne w Małopolsce ma potencjał rynkowy, jak pomóc w urynkowieniu małych gospodarstw rolnych, a także jak zbudować silną markę lokalną czy też jaka jest rola władz krajowych i lokalnych w tworzeniu efektywnie działających systemów oznaczeń geograficznych produktów?
sesja warsztatowa w systemie Word Cafe
Szczególnie interesująca była prezentacja przygotowana przez Beatę Pietrzyk z firmy BioCert Małopolska Sp. z o.o., która omówiła zagadnienie „Co wie, a czego nie wie o kupowanej żywności konsument?” i wyjaśniła, jak rozpoznać żywność ekologiczną, w jaki sposób jest oznakowana i jakie informacje skrywają w sobie te oznaczenia.
Beata Pietrzyk z firmy BioCert Małopolska Sp. z o.o. podczas sesji moderowanej
Wnioski z dyskusji są jednoznaczne: małopolska wieś ma wiele do zaoferowania, mamy ogromny potencjał genetyczny, kulinarny i przyrodniczy rodzimych zasobów i możemy go wykorzystać do wszechstronnego rozwoju, produkty tradycyjne mogą stać się motorem rozwoju gospodarczego.
Podczas ostatniej części pierwszego dnia konferencji, nazwanej "Biesiada Regionów", uczestnicy mogli poznać wielu wytwórców regionalnejżywności, porozmawiać z nimi, wymienićpoglądy. Spotkanie było połączone z degustacją specjałów.
prezencja żywności i degustacja podczas "Biesiady Regionów"
Konferencja odznaczała się wielką dynamiką, poszczególne wykłady nie były długie, co przełożyło się na różnorodność poruszanych zagadnień i prezentowanych poglądów. Należy zwrócić uwagę na profesjonalny, nowoczesny sposób zorganizowania tak ciekawego spotkania.
Drugiego dnia odbyły się wyjazdy studyjne. Uczestnicy konferencji wyjechali w teren, aby zapoznać się z miejscami, w których produkty lokalne są wytwarzane, wspierane przez lokalne grupy działania bądź już sprzedawane. Odwiedziliśmy więc Regionalny Targ Produktu Lokalnego – mieszczący się w Krakowskim Centrum Handlowo-Targowe, Inkubator Kuchenny – gospodarzem było stowarzyszenie Gościniec 4 Żywiołów z Lanckorony, które pomaga w urynkowieniu małych gospodarstw, zawitaliśmy również na Podhale, do Zakopanego – tematem spotkania była lokalna polityka, która sprzyja rozwojowi gospodarczemu, ruszyliśmy szlakiem małopolskich smaków, docierając do Mochnaczki (sery) i Łososiny Dolnej (soki). Wszystkie spotkania charakteryzowały się wymianą cennych doświadczeń, wiedzy i spostrzeżeń.
Katarzyna Gwiżdż
fot. Tomasz Żurek