Otwarcie wzorcowego modelu gołębnika dla „Rysia polskiego”
15. października 2014 roku miało miejsce otwarcie wzorcowego modelu gołębnika dla gołębi mięsnych rasy Ryś polski. Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach, dzięki dotacji podmiotowej z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, zrealizował projekt pod nazwą „Utworzenie wzorcowego modelu gospodarstwa nastawionego na produkcję tuszki gołębia rasy Ryś polski”. Głównym założeniem pomysłu jest pozyskanie wysokiej jakości tuszki z gołębia rasy Ryś polski oraz rozpowszechnienie hodowli w województwie małopolskim.
Inicjatywa, ale przede wszystkim pasja hodowców z okolic Proszowic, a także starania Stowarzyszenia Proszowickich Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza "Zielononóżka" zaowocowały uznaniem tuszki gołębia opasowego za produkt tradycyjny. Członkowie Rady ds. Produktów Tradycyjnych, pod przewodnictwem Wicemarszałka Województwa Małopolskiego Wojciecha Kozaka, pozytywnie zaopiniowali ów produkt i od 3. czerwca 2013 roku tuszka gołębia „Rysia polskiego” z okolic Proszowic znajduje się na liście produktów tradycyjnych jako produkt mięsny. Jest to wielkie osiągnięcie dla Stowarzyszenia, dlatego też stało się ono głównym argumentem do zrealizowania nowego pomysłu, jakim jest projekt wzorcowego modelu gołębnika.
Gołębnik został wybudowany w miejscowości Lelowice-Kolonia, na posesji p. Waldemara Buckiego - Prezesa Stowarzyszenia Proszowickich Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza "Zielononóżka". Drewnianą konstrukcję doskonale widać z drogi, prowadzącej w kierunku Górki Kościejowskiej.
Podczas oficjalnego otwarcia gołębnika swoją obecnością zaszczycili nas Wojciech Kozak – Marszałek Województwa Małopolskiego – patronat przedsięwzięcia oraz przedstawiciele instytucji samorządowych z terenu powiatu proszowickiego, m.in. Zbigniew Wójcik – Starosta Powiatu Proszowice, Marcin Gaweł – Wójt Gminy Pałecznica i in.
Po uroczystości oficjalnego otwarcia gołębnika w remizie odbyło się spotkanie, mające na celu zainicjowanie powstania grupy gospodarstw zaintersowanych produkcją tuszki. Spotkanie rozpoczął Dyrektor Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego - Bronisław Dutka, który przywitał gości.
Zgromadzeni wysłuchali wykładu prof. dr. hab. Andrzeja Dubiela, dotyczącego chorób i profilaktyki gołębi oraz prezentacji nt. „Sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego”, którą przedstawił Powiatowy Lekarz Weterynarii w Proszowicach - Paweł Pęczalski.
Należy tu zaznaczyć, iż projekt gołębnika powstał na podstawie wskazówek i cennych uwag, jakich udzielił Pan Marek Rzepka, hodowca gołębi z Woli Rzędzińskiej, który podczas szkolenia został wyróżniony orderem Zasłużony dla Rolnictwa. Jest to order przyznawany przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Order ten oficjalnie został wręczony Panu Markowi przez Starostę Powiatu Proszowice - Zbigniewa Wójcika. Panu Rzepce pogratulował również Marszałek Województwa Małopolskiego Wojciech Kozak.
Uczestnicy spotkania mieli okazję skosztować tradycyjnych przysmaków, m.in. rosołu na bazie tuszki gołębia Rysia polskiego.
Gołębie rasy „Ryś polski” użytkuje się już od dawna w powiecie proszowickim.. Ryś polski jest dużą rasą gołębia, jego masa nie powinna być mniejsza niż 500g. Najbardziej typową wagą jest 800g. Rasa cechuję się czerwonym kolorem oczu oraz obwódką oka zlewającą się kolorem upierzenia. Najbardziej udoskonalonymi odmianami koloru są niebieskie łuskowane i niebieskie z białymi pasami. Gołębie mięsne cechują się dużą płodnością, troskliwością w wychowaniu młodych oraz wytrzymałością na zmiany powietrza związane z temperaturą i ciśnieniem. Najchętniej żerują na terenach polnych, leśnych i łąkach, co czyni je gołębiami pożytecznymi, dlatego też powinny mieć nieograniczony dostęp do otwartych przestrzeni. Tuszka Rysia polskiego z okolic Proszowic różni się od wzorca gołębi opasowych większym obwodem piersi, co jest wynikiem specyficznego żywienia. Dostatek paszy w postaci ziarna zbóż i nasion strączkowych oraz ruch na powietrzu sprawia, iż tuszka wyróżnia się specyficznymi walorami smakowymi i wysoką wartością odżywczą mięsa.
Wykonawcą budynku gołębnika została firma Pana Jacka Bereźnickiego z Prusic z województwa dolnośląskiego, który również był obecny na spotkaniu.
W gołębniku będzie można hodować jednocześnie 24 pary gołębi. Składa się on z dwóch zasadniczych części. Pierwsze pomieszczenie jest zamknięte, umieszczono w nim cele dla ptaków. Drugie pomieszczenie stanowi woliera. Stado liczące 24 pary jest w stanie dostarczyć około 35 gołębich tuszek co 40 dni.
Hodowla w Lelowicach będzie miała charakter pokazowy. Gołębnik będzie służył jako wzór i obiekt edukacyjny podczas szkoleń dla innych hodowców zainteresowanych hodowlą gołębi mięsnych.
Ciekawostką jest to, że tuszką Rysia polskiego są już zainteresowane restauracje z okolic Krakowa, które swoim menu przewidują dopisanie tego produktu jako jednego ze swoich specjalności.
Ewelina Stajnder