Popularyzacja rodzimych ras drobiu wodnego w chowie przydomowym i małych gospodarstwach rolnych – relacja z wyjazdu studyjnego
W dniach 12-14.03.2025 Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Karniowicach przy dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach Planu Strategicznego WPR 2023-2027 realizowanego z programu Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich+ (KSOW+) zrealizował wyjazd studyjny pn. „Popularyzacja rodzimych ras drobiu wodnego w chowie przydomowym i małych gospodarstwach rolnych”. Wydarzenie to było kierowane w głównej mierze do naukowców i doradców rolnych w celu poszerzenia wiedzy praktycznej oraz dzielenia się doświadczeniami w ramach AKIS (system transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie). Działania te pozwoliły również na zacieśnienie współpracy pomiędzy jednostkami i wyznaczyły dalsze ambitne cele do realizacji. Rasy rodzime drobiu wodnego i stada rezerwowe stanowią ogromny potencjał nie tylko w chowie przyzagrodowym, ale również w małych gospodarstwach rolnych. Oprócz cechowania się wysoką zdrowotnością, przystosowaniem do warunków atmosferycznych, dobrym wykorzystaniem paszy, wykazują się wysoką jakością pozyskiwanego od nich produktu. Odgrywają również niezwykle istotną rolę w dziedzictwie kulturowym wsi i rolnictwa. Propagowanie ras rodzimych drobiu wodnego szczególnie wśród małych gospodarstw, może pomóc w dywersyfikacji ich dochodów. Z tego względu uczestnicy wyjazdu odwiedzili Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy Zakład Doświadczalny w Kołudzie Wielkiej oraz Stację Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach – jedyne w kraju ośrodki zajmujące się ochroną i hodowlą rodzimych ras drobiu wodnego.
Dzień 1 – Sesja wykładowa
12 marca 2025 roku, po wyjeździe z siedziby Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Karniowicach, grupa 30 uczestników wyruszyła do województwa wielkopolskiego. Po zakwaterowaniu w hotelu wszyscy wzięli udział w sesji wykładowej. Jako pierwsza głos zabrała Angelika Magiera, specjalistka ds. produkcji zwierzęcej w MODR, która w swoim wystąpieniu pt. „Wpływ dobrostanu na zdrowie i produkcję zwierzęcą w kontekście drobiu wodnego” omówiła, jak drobne zmiany w warunkach utrzymania wpływają nie tylko na jakość i ilość produktów pozyskiwanych od zwierząt, ale także na ekonomiczny sukces hodowli. Następnie Ewa Ryjak, kierownik Działu Technologii Produkcji Rolniczej i Doświadczalnictwa, przedstawiła wykład pt. „Metody ograniczania zużycia antybiotyków w produkcji zwierzęcej zgodnie z założeniami strategii „Od pola do stołu’”. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z aktualnymi wyzwaniami w hodowli zwierząt oraz kluczowymi działaniami mającymi na celu redukcję podaży środków przeciwdrobnoustrojowych w leczeniu zwierząt. Sesję zakończył wykład Angeliki Magiery pt. „Naturalne dodatki paszowe, zakwaszacze i synbiotyki w żywieniu drobiu”, podczas którego prelegentka omówiła wpływ poszczególnych składowych dawek żywieniowych na poprawę zdrowotności i wydajności drobiu.
Dzień 2 – Wizyta w Zakładzie Doświadczalnym w Kołudzie Wielkiej
13 marca 2025 roku uczestnicy rozpoczęli dzień wcześnie rano, udając się do Zakładu Doświadczalnego Państwowego Instytutu Badawczego w Kołudzie Wielkiej. Na miejscu powitała ich dyrektor zakładu - Kamila Kłos , która z ogromną pasją opowiedziała o historii hodowli gęsi w Kołudzie Wielkiej oraz prawidłowym prowadzeniu stad reprodukcyjnych. Następnie głos zabrał Łukasz Głowacki, zastępca dyrektora, który przybliżył uczestnikom dzieje Zakładu, omówił aktualną produkcję oraz przedstawił plany rozwoju. Kolejnym prelegentem był Jakub Badowski, kierownik Zakładu Wylęgu Gęsi, który szczegółowo omówił proces wylęgu i odchowu piskląt, dzieląc się cennymi wskazówkami. Po inspirujących prelekcjach przyszedł czas na ożywioną dyskusję, podczas której uczestnicy mogli zadawać pytania i wymieniać doświadczenia z ekspertami. Kolejnym punktem programu były warsztaty kulinarne, przygotowane przez Fundację Hodowców Polskiej Białej Gęsi. Hodowcy nie tylko opowiadali o swoich stadach, ale także dzielili się wiedzą na temat walorów smakowych gęsiny i potrzeby popularyzacji rodzimych ras w chowie przydomowym. Podczas zajęć praktycznych uczestnicy mieli okazję zobaczyć, jak prawidłowo luzować tuszkę gęsią, przygotować aromatyczny farsz oraz własnoręcznie ulepić pierogi z gęsiną, które są kulinarną wizytówką regionu wielkopolskiego. Warsztaty zakończyły się degustacją przygotowanych potraw, a po wspólnym posiłku oficjalnie zamknięto drugi dzień szkolenia.
Dzień 3 – Wizyta w Stacji Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach
14 marca 2025 roku był ostatnim dniem wyjazdu studyjnego. Rano uczestnicy odwiedzili Stację Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach, stanowiącą kulminacyjny punkt programu. Na miejscu powitali ich Kamila Kłos, dyrektor zakładu, oraz Jakub Kalisz, kierownik stacji, który rozpoczął sesję wykładową, przedstawiając historię jednostki oraz hodowane tam rasy gęsi i kaczek. Prezentacja pozwoliła uczestnikom lepiej zrozumieć specyfikę pracy z drobiem wodnym, a także zapoznać się z charakterystyką poszczególnych ras, ich zaletami oraz możliwościami wykorzystania produktów z nich pozyskiwanych. Następnie przedstawiona została technologia i specyfika wylęgu drobiu wodnego prowadzonego na terenie SZGDW, dzięki której osiąga on znakomite wskaźniki wylęgu. Podczas wizyty zaprezentowano również bieżące badania naukowe prowadzone na terenie stacji oraz plany jej dalszego rozwoju. Po interesujących prelekcjach odbyła się dyskusja, podczas której uczestnicy zadawali pytania i wymieniali spostrzeżenia. Spotkanie zakończyły podziękowania za niezwykle rzetelne przedstawienie tematyki związanej z hodowlą drobiu wodnego. Ten intensywny i inspirujący dzień zakończył się podróżą powrotną kończącą wyjazd studyjny.
Angelika Magiera